Στις 17 Ιανουαρίου του 1904, ο Βυσσινόκηπος, το θεατρικό έργο του Άντον Τσέχωφ (Anton Chekhov), κάνει την πρεμιέρα του στο Θέατρο Τέχνης της Μόσχας, σε σκηνοθεσία Κονσταντίν Στανισλάφσκι. Ο Τσέχωφ έγραψε τον Βυσσινόκηπο το 1903, προαναγγέλλοντας ουσιαστικά την πρώτη επανάσταση των Μπολσεβίκων στη Ρωσία, το 1905, καθώς και την επανάσταση του 1917, που έμελε να επιφέρει και τις ολοκληρωτικές καθοριστικές αλλαγές στη χώρα.
Πρόκειται για ένα έργο, που εμπνέεται το θέμα του από την τότε περιρρέουσα ρωσική ατμόσφαιρα και τις επικρατούσες στη χώρα συνθήκες, εποχή κατά την οποία οι κοινωνικές ζυμώσεις είχαν πια ωριμάσει σε τέτοιο βαθμό, ώστε να οδηγήσουν στη γνωστή μετάλλαξη της ρωσικής κοινωνίας που επακολούθησε των επαναστάσεων. Από τη μια πλευρά, ο ρωσικός λαός, θεωρητικά ελεύθερος, υποταγμένος όμως ακόμα στην ανελευθερία που του προκαλούσε η φτώχεια και οι κοινωνικές ανισότητες. Από την άλλη, οι αριστοκρατικές τάξεις, που συνέχιζαν να βιώνουν την επαρμένη τους καθημερινότητα, μια καθημερινότητα χλιδής και ανεμελιάς, αδυνατώντας να αφουγκραστούν – πόσο μάλλον να κατανοήσουν και να αποδεχθούν – την κοινωνική έκρηξη που επρόκειτο να συμβεί στο περιβάλλον τους, κάτω από την πίεση των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων και την ανάγκη τους για ανέλιξη και διεκδίκηση ενός πιο ισότιμου κοινωνικού χώρου και ρόλου.
Ο Τσέχωφ, θέλοντας να περιγράψει όλη αυτήν την ατμόσφαιρα, που συμπεριελάμβανε αφενός, την καταρρέουσα αριστοκρατική κοινωνία και αφετέρου, τη γέννηση αυτού του νέου αλλά και αγνώστου ταυτόχρονα που επρόκειτο να επικρατήσει, γράφει τον Βυσσινόκηπο, ένα έργο απολύτως συμβολικού χαρακτήρα, μεταφέροντας το ρεαλιστικό στοιχείο, στη θεατρική σκηνή. Ο Βυσσινόκηπός του δεν είναι άλλο παρά η οικογενειακή περιουσία μιας ρωσικής αριστοκρατικής οικογένειας (στην οποία συμπεριλαμβάνεται και ένα βυσσινόκηπος), που η οικογένεια αδυνατεί να περισώσει μπροστά στην απειλή ενός πλειστηριασμού, ακόμα και την στιγμή που της παρουσιάζονται κάποιες εναλλακτικές επιλογές. Παραμένοντας αδρανή μπροστά στη δυσάρεστη πραγματικότητα, τα μέλη της οικογένειας χάνουν την περιουσία τους, η οποία και περιέρχεται στα χέρια νέου ιδιοκτήτη, προερχόμενου από την τότε ανερχόμενη αστική τάξη. Ο υπέροχος βυσσινόκηπος που χάνεται αντανακλά το τέλος εποχής της αριστοκρατικής τάξης και της ματαιότητας που τη χαρακτήριζε, ενώ αντίστοιχα, η μεταβίβασή του αντικατοπτρίζει την εναρκτήρια χρονική στιγμή μιας νέας εποχής, κατά την οποία η αστική τάξη, δυναμικά εισερχόμενη σε αυτήν, εστιάζει με έμφαση στην κενότητα ενός υλισμού, οι συνέπειες του οποίου θα γίνουν εμφανείς πολλά χρόνια μετά.
Ο Βυσσινόκηπος του Άντον Τσέχωφ αποτελεί ένα από τα κλασσικά έργα της δραματικής λογοτεχνίας. Μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και συνεχίζει να κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον, τόσο των συντελεστών της θεατρικής τέχνης, όσο και του θεατρόφιλου κοινού. Σήμερα, 112 χρόνια μετά από την πρεμιέρα του, τα υποκρύπτοντα μηνύματά του παραμένουν δραματικά επίκαιρα μπροστά στο άγνωστο μέλλον ενός κόσμου που αλλάζει και που όλοι μας θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε.
Ovi Greece 