Ρομαίν Ρολλάν

“Ο λαός έχει βαθμιαία κατακτηθεί από τη μπουρζουαζία,
έχει διαποτιστεί από τη σκέψη της και το μόνο που θέλει τώρα, είναι να της μοιάσει.
Αν ποθείς μια τέχνη του λαού, άρχισε δημιουργώντας έναν λαό!»
(Romain Rolland, Le théâtre du Peuple)

Με το δοκίμιό του Το Θέατρο του Λαού και τις αντιλήψεις του περί δημιουργίας μιας “σκηνής ανοιχτής στις λαϊκές μάζες, ώστε να χωρέσουν ένα λαό και τις πράξεις ενός λαού”, ο Ρομαίν Ρολλάν (Romain Rolland) θεωρείται ως ο βασικότερος υπερασπιστής της ιδέας για τη δημιουργία ενός “λαϊκού θεάτρου”. Ο γνωστός Γάλλος συγγραφέας, μυθιστοριογράφος, δραματουργός, δοκιμιογράφος και ιστορικός Τέχνης γεννήθηκε στις 29 Ιανουαρίου του 1866 στο Κλαμεσύ της Γαλλίας.

Το 1889, αποφοιτώντας από το Τμήμα Ιστορίας, αποχώρησε για τη Ρώμη, όπου και παρέμεινε για δύο χρόνια. Οι επιρροές που άσκησαν επάνω του τα ιταλικά αριστουργήματα κατά τη διάρκεια αυτής της 2ετίας, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της σκέψης του. Επιστρέφοντας στη Γαλλία, το 1895, τελείωσε το διδακτορικό του με διατριβή πάνω στην Ιστορία της Όπερας στην Ευρώπη.

Το πρώτο του βιβλίο εκδόθηκε το 1902, όταν ο ίδιος βρισκόταν στην ηλικία των 36 χρόνων. Βαθύτατα ανθρωπιστής, αγκάλιασε την ινδική Φιλοσοφία και δέχθηκε επιδράσεις από τη Φιλοσοφία Βεδάντα (Vedanta), μέσα από τα έργα του Σουάμι Βιβεκάντα. Το δοκίμιό του περί δημιουργίας ενός λαϊκού θεάτρου περιέχει ιδέες βαθύτατα επηρεασμένες από τις ιδέες του Ζαν Ζακ Ρουσσώ, εκφράζοντας στην ουσία την αντίληψη, ότι ένα λαϊκό θέατρο δεν θα πρέπει να είναι υπερβολικά δύσκολο για τις μάζες και αντιπροτείνοντας έναν χαρακτήρα περισσότερο επικό, με ηρωικές εικόνες από το παρελθόν, που θα βοηθούσαν στην ψυχική ανάταση και τη βελτίωση του ίδιου του λαού.

Ως προς τη δραματουργία, τα έργα του έχουν σκηνοθετηθεί από κάποιους από τους μεγαλύτερους θεατρικούς σκηνοθέτες του 20^ου αιώνα, όπως ο Μαρξ Ράινχαρντ και ο Έρβιν Πισκάτορ, που σκηνοθέτησε και την παγκόσμια πρεμιέρα του ειρηνιστικού θεατρικού έργου του Ρολλάν, Η ώρα πλησιάζει (Le Temps Viendra), με κεντρικό θέμα τη σχέση μεταξύ ιμπεριαλισμού και καπιταλισμού και τη μεταχείριση αιχμαλώτων πολέμου κατά την παραμονή τους σε στρατόπεδα συγκεντρώσεων. Ο Ρολλάν υπήρξε ειρηνιστής σε όλη του τη ζωή. Με το έργο του Πάνω στη μάχη (Au-dessus de la mêlée), το 1915, τάχθηκε ανοιχτά εναντίον του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ με το βιβλίο του για τον Μαχάτμα Γκάντι συνεισέφερε στην εξάπλωση της φήμης ενός ηγέτη που διακήρυσσε κατά της βίας.

Από τα γνωστότερα μυθιστορήματα του Ρομαίν Ρολλάν είναι το 10τομο μυθιστόρημα-ποταμός, Ζαν Κριστόφ (Jean Christophe), με κεντρικό ήρωα έναν Γερμανό μουσικό, που κάνει τη Γαλλία δεύτερη πατρίδα του, ενσωματώνοντας όλες τις αντιλήψεις και τους προβληματισμούς κατ’ ουσίαν του ίδιου του Ρολλάν, πάνω σε κοινωνικά ζητήματα και ζητήματα κατανόησης και αλληλεπίδρασης των εθνοτήτων. Το δεύτερο πολύ γνωστό μυθιστόρημά του, είναι το 7τομο με τίτλο Η μαγεμένη ψυχή (L’ Âme enchantée), καθώς και τα Colas Breugnon (1919), Clerambault (1920), Pierre et luce (1920).

Ο Ρομαίν Ρολλάν διετέλεσε Καθηγητής Ιστορίας στο “Λύκειο Ερρίκος Δ’” και αργότερα, στο “Λύκειο Λουδοβίκος ο Μέγας”. Ως πανεπιστημιακός Καθηγητής δίδαξε στην Ecole Normale Supérieure de Paris, ένα από τα καλύτερα ευρωπαϊκά και διεθνούς φήμης Πανεπιστήμια.

Από το 1937 μέχρι και τη χρονολογία θανάτου του, το 1944, έζησε στο Βεζελέ της Γαλλίας, απομονωμένος από τον έξω κόσμο, που κατέρρεε υπό το καθεστώς της Γερμανικής Κατοχής και αφοσιωμένος στα έργα του.

Advertisement